Karbon ayak izi hakkında merak edilen birçok konu bulunuyor. Bireylerin, kurum ve kuruluşların doğaya olan etkisini ortaya çıkaran karbon ayak izi, günümüzün en önemli meseleleri arasında bulunuyor. Çevreye ne kadar zarar verildiğini ve çevreye olan olumsuz etkinin miktarını ölçebilmek adına karbon ayak izi önemli veriler sunmaktadır.
Bu verilere ulaşabilmek için öncelikle karbon ayak izinin ne olduğunu öğrenmek ardından ise karbon ayak izinin nasıl hesaplanacağını bilmek gerekir. Karbon ayak izi doğru şekilde hesaplandığı takdirde kişiler kendi verilerine ulaşabilir. Bu veriler bireysel olabileceği gibi kurumsal da olabilmektedir. Küresel iklim krizinin en önemli faktörlerinden birisi olan karbon ayak izinin, azaltılması iklim krizinin stabil bir hale gelir gelmesine ve çevrenin korunabilmesine destek olacaktır.
Karbon Ayak İzi Nedir?
Karbon ayak izi oluşumu özellikle tüketim alışkanlıklarına dair önemli veriler sağlar. Karbon ayak izi, kurumların, kuruluşların ve bireylerin çevreye olan etkilerini anlatan bir terimdir. Günlük hareketler sonucunda atmosfere ne kadar karbondioksit ve sera gazı yayıldığını gösteren ifade karbon ayak izi olarak bilinir.
Karbon ayak izini oluşturan unsurlar arasında birçok farklı kriter vardır. Günlük faaliyetler, günlük alışkanlıklar, ulaşım yöntemleri, gıda tüketimi ve diğer faktörler karbon ayak izini oluşturur. Enerjinin kullanımından enerjinin kullanım yöntemine kadar birçok unsur karbondioksit salınımını etkilemektedir. Bu durum sonucunda ise karbon ayak izi çevreye olumsuz etkiler bırakmakta ve küresel iklim krizi olumsuz yönde etkilenmeye devam etmektedir.
Karbon Ayak İzi Nasıl Hesaplanır?
Karbon ayak izinin hesaplanması içi belirlemiş bir formül bulunur. Karbon ayak izi yakıt tüketiminin emisyon faktörüyle çarpılması sonucunda elde edilen bilgidir. Formülün yanı sıra elde edilen bazı kriterler de vardır. Yakıt tüketiminde yakıtın türü ve tüketim yöntemi son derece önemlidir.
Karbon Ayak İzini Hesaplarken Hangi Unsurlara Bakılır?
Karbon ayak izi hesabındaki kriterler arasında bulunan yakıt tüketimi konusunun kapsamı şunlardan oluşur:
- Enerji Tüketimi: Enerji tüketimi konusunun içerisinde doğalgaz ve elektrik en başta gelmektedir. Doğalgaz ve elektrik kaynaklarının yanı sıra fosil yakıtların kullanılması, enerji tüketimi kategorisi altında bulunur.
- Seyahat: Seyahatin türü ve ulaşım aracı gibi faktörler karbon ayak izine katkıda bulunmaktadır. Dolayısıyla araba, uçak, otobüs gibi ulaşım araçlarının kullanılması karbon ayak izinin artmasına neden olur. Özellikle toplu taşıma araçları yerine şahsi araçların daha fazla kullanılması zarar miktarını artırmaktadır.
- Gıda Tüketimi: Gıdanın üretilmesinden işlenmesine, işlenmesinden taşınmasına kadar birçok farklı aşamada emisyon ortaya çıkar. Bunun yanı sıra günümüzde tüketim kültürünün değişmesi ve eve servis ve paket servis seçeneklerinin artmasından dolayı da gıda üretimi karbon ayak izini arttırmaktadır.
- Tüketim Türü: Tüketicilerin tüketim alışkanlıkları karbon ayak izlerinin artmasına neden olur. Kargo, uzaktan sipariş, uluslararası mesafelerden sipariş vb. uygulamalar sonucunda karbon ayak izi artar.
Karbon Ayak İzini Arttıran Faktörler Neler?
Karbon ayak izini arttıran faktörler şunlardır:
- Karbon ayak izini artıran önemli faktörler arasında fosil yakıt kullanımı bulunmaktadır
- Kişisel araçların seyahat esnasında daha fazla kullanılması sera gazının salınımını arttırır.
- Et tüketimi ve üretimi çok fazla sera gazı salınımı gerçekleştirmektedir. Bu yüzden de et ve süt ürünlerinin bol miktarda tüketilmesi karbon ayak izini artırır.
- Elektrik, doğalgaz ve diğer fosil yakıtların kullanılması enerjinin yoğun bir şekilde tüketilmesine sebep olur ve bu durum karbon ayak izini arttırır.
- Endüstriyel çalışmalar ve sanayi çalışmalarında ortaya çıkan faaliyetler, karbon ayak izi artışına neden olur.